نمودارهای لگاریتمی و غیر لگاریتمی

نمودارهای مقیاس حسابی (خطی) و مقیاس لگاریتمی

نمودارهای تحلیل تکنیکال دارای دو محور می باشند: محورافقی برای نمایش زمان و محورعمودی برای نمایش قیمت است. تفسیر و تحلیل نمودار سهام بسته به نوع مقیاس قیمت مورد استفاده در هنگام مشاهده نمودار ، می تواند در بین معامله گران مختلف متفاوت باشد، بیشتر نرم افزارهای تحلیل تکنیکی می توانند سبک های مختلف نمودار را به نمایش بگذارند. محور عمودی که نشان دهنده تغییرات قیمت سهام است، دارای دو مقیاس قیمت می باشد که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می گیرد این مقیاس ها عبارتند از:

• مقیاس خطی (حسابی): نمودار خطی نشان دهنده قیمت در محور عمودی با استفاده از فاصله مساوی بین قیمت های تعیین شده است. نمودارهای خطی مقادیر مطلق را نشان می دهند و تغییرات قیمت آن بصورت عددی محاسبه می شود.
• مقیاس لگاریتمی (درصدی): نمودار لگاریتمی که به آن log نیز گفته می شود، فاصله قیمت را در محور عمودی یا y وابسته به درصد تغییرات قیمت است.

تفاوت نمودار مقیاس لگاریتمی در مقابل نمودارمقیاس حسابی (خطی) چیست؟

برای درک بهتر این دو مقیاس قیمت به مثال ذیل توجه نمایید:

شخص الف سهام شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) را به قیمت ۱۰۰ تومان خرید می نماید و بعداز مدتی، قیمت سهام افزایش پیدا کرده و روی قیمت ۳۰۰ تومان اقدام به فروش می کند.

اکنون برای تغییرات قیمت این مثال ۲ روش محاسبه وجود دارد:

۱– حسابی (عددی): از لحاظ عددی قیمت سهام ۲۰۰ تومان افزایش داشته است . ۲۰۰ = ۱۰۰ – ۳۰۰

۲– درصدی : از لحاظ درصدی قیمت سهام ۲۰۰ درصد افزایش داشته است.

شخص ب همان سهام شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) را در قیمت ۳۰۰ تومان خرید می نماید و بعد از مدتی روی قیمت ۵۰۰ تومان اقدام به فروش می کند.

محاسبه تغیبرات قیمت:

۱–حسابی ( عددی ) : از لحاظ عددی قیمت سهام ۲۰۰ تومان افزایش داشته است. ۲۰۰ = ۳۰۰ – ۵۰۰

۲–درصدی: از لحاظ درصدی قیمت سهام ۶۶ درصد افزایش داشته است.

نکته مهم این است که هر دو معامله گر قیمت سهامشان به میزان ۲۰۰ تومان افزایش داشته که در محاسبه عددی شرایط کاملا یکسان است اما از لحاظ کسب سود یا بازدهی شرایط کاملا متفاوت می باشد شخص الف سودی معادل ۲۰۰ درصد به دست آورده یعنی سرمایه او ۳ برابر شده است در صورتی که شخص ب سودی معادل ۶۶ درصد بدست آورده است.

به عنوان مثال به تفاوت 2 نمودار زیر که در مقیاس لگاریتمی و حسابی آورده شده است، دقت کنید:

حسابی

لگاریتمی

کدام مقیاس برای تحلیل استفاده شود؟

با توجه به مثال بالا متوجه می شویم که در نمودار مقیاس حسابی (خطی) میزان حرکت واقعی امواج مشخص نیست و اگر بخواهیم نمودار را با واقعیات بازار تطابق دهیم باید تغییرات قیمت بصورت درصدی محاسبه شود و روی نمودارها اعمال شود. هرگاه در امواج، حرکتی سریع و پرشتاب مشاهده کردید که این تغییرات قیمت بیش از ۱۰۰ درصد باشد باید برای تحلیل از نمودار مقیاس لگاریتمی استفاده شود در واقع برای تحلیل بازه های زمانی میان مدت و بلند مدت باید از نمودار مقیاس لگاریتمی استفاده کنید اما دقت شود که در بازه های زمانی کوتاه مدت و کوچک که درصد تغییرات قیمت معمولا زیر ۱۰۰ درصد می باشد اختلاف بین قیمت ها چندان زیاد نیست بنابراین نمودار مقیاس لگاریتمی با حسابی اختلاف چندانی نخواهد داشت و در این صورت استفاده از نمودار مقیاس حسابی مشکلی برای تحلیل و ترسیم ابزارها ایجاد نخواهد کرد.

ابزار فیبوناچی و مقیاس لگاریتمی

یکی از ابزارهای کاربردی در تحلیل تکنیکال ابزارهای فیبوناچی قیمت است که معامله گران برای بدست آوردن نقاط حمایتی و پیداکردن اهداف قیمتی از این ابزار مهم استفاده می نمایند. همان گونه که گفته شد برای تغییرات قیمت بالای ۱۰۰درصد و نمودارهای میان مدت به بالا باید از نمودار مقیاس لگاریتمی استفاده شود بیشتر نرم افزارهای تحلیلی که ابزار فیبوناچی را در منوی ابزارهای خود قرار داده اند محاسبات این ابزار کاملا بصورت حسابی برنامه نویسی شده است و زمانی که شما نمودار را در حالت مقیاس لگاریتمی قرار می دهید ابزار فیبوناچی نمی تواند به صورت درصدی بازگشت قیمت را محاسبه کند و چیزی که نمایش می دهد کاملا بصورت حسابی است.

در نرم افزار تحلیلی متاتریدر۵ ابزار فیبوناچی این نرم افزار قابلیت محاسبه فیبوناچی بصورت درصدی در نمودار مقیاس لگاریتمی را دارد و در نمودار مقیاس حسابی هم بصورت حسابی محاسبه می کند.

ذکر این نکته ضروری است که در نمودار مقیاس لگاریتمی فقط محور قیمت (عمودی) لگاریتمی می شود و محور زمان ( افقی) بصورت خطی باقی می ماند پس لفظ صحیح برای این نوع نمودارها، نمودارنیمه لگاریتمی است.

نتیجه گیری :

تجزیه و تحلیل نمودار سهام بسته به نوع مقیاس قیمت مورد استفاده در هنگام مشاهده نمودارها ، می تواند در بین معامله گران مختلف متفاوت باشد.

مقیاس قیمت لگاریتمی از درصد تغییر برای ترسیم نقاط داده استفاده می کند ، بنابراین ، مقیاس قیمت به طور برابر قرار نمی گیرد.

مقیاس قیمت خطی از مقادیر مساوی بین مقیاس های قیمت استفاده می کند و فاصله مساوی بین مقادیر ایجاد می کند.

در منابع تحلیل تکنیکال گفته شده هر گاه تغییرات قیمت بیش از ۱۰۰ درصد باشد باید نمودار در مقیاس لگاریتمی بررسی شود چرا که با واقعیات بازار همخوانی کاملی دارد.

میلاد ابدی، گروه تحلیلی محمدرضا فلفلانی